Artikelen

Ten minste sinds William James hebben religiewetenschappers zich afgevraagd of mystieke ervaringen die worden geïnduceerd door middel van chemische stoffen gelijkaardig of zelfs identiek zijn aan natuurlijk voorkomende mystieke ervaringen, en of ze dezelfde waarde hebben. Het debat woedde doorheen de 20^e eeuw, en werd deels gevoed door wetenschappelijk onderzoek zoals het ondertussen klassiek geworden “Good Friday Experiment”, dat in 1962 door Walter Pahnke werd opgezet. Terwijl de discussie over deze ervaringen veroorzaakt door externe middelen, en de implicaties ervan, tot op heden voortduurt, heeft Zygon: Journal of Religion and Science (vol. 49, nr. 3) een thema gewijd aan de potentiële religieuze relevantie van entheogenen [fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][1].

In het eerste van vier artikelen spitst Ron Cole-Turner zich toe op het recente psilocybine-onderzoek vanuit de neuropsychofarmacologie vakgroep aan Imperial College Londen door Carhart-Harris et al. (2014), waarvan de resultaten suggereren dat het idee dat psychedelica de neurale activiteit in de hersenen zouden doen toenemen niet klopt. De onderzoekers vonden integendeel dat deze stoffen de neurale activiteit in het defaultnetwerk [2] – dat ze bestempelen als de “zetel van het ego” – doen afnemen. Dit resultaat is “zeer sprekend wat betreft de manier waarop psilocybine mogelijk in het brein te werk gaat om mystieke ervaringen te ‘veroorzaken’,” schrijft Cole-Turner. De auteur maakt echter bezwaar tegen het “negatieve etiket” van “magisch denken” dat het Londens onderzoekteam associeert met bovennatuurlijke interpretaties die deelnemers over hun ervaringen vormen. Hij trekt hier een scheidingslijn tussen het Londens team en het team van de Johns Hopkins universiteit [3] dat eveneens psilocybine bestudeert. Het eerste ziet mystiek gehalte volgens de auteur als een ongewenst neveneffect, terwijl dit voor het andere team net het brandpunt van het onderzoek vormt, en dus een wenselijke eigenschap. “Er speelt hier meer dan wetenschap mee, en er staat meer dan religie op het spel,” besluit Cole-Turner, die zich tot slot afvraagt wat we zullen halen uit wat ons te ontdekken staat.

In het tweede artikel steekt William Richards, die in de jaren ’60 heeft samengewerkt met Walter Pahnke en ook heeft gewerkt aan recent psilocybine-onderzoek, van wal met de stelling dat psychedelica “twee nieuwe cruciale factoren [bieden] die cruciaal zijn voor religieonderzoek […], namelijk werkzaamheid en betrouwbaarheid”. Dit betekent dat bij de meeste deelnemers op een veilige manier zeer zinvolle ervaringen kunnen worden veroorzaakt, en de auteur merkt daarbij op dat al meer dan 200 personen in alle veiligheid psilocybine toegediend kregen in het kader van het Johns Hopkins psilocybine-onderzoek. Voorts definieert hij de mystieke ervaring, en maakt hij een onderscheid volgens drie binaire dimensies: volledige en onvolledige, unitieve en persoonlijke, en interne en externe mystieke ervaringen. Zijn onderzoekswerk [4] heeft uitgewezen dat beide aspecten van deze dimensies elkaar niet uitsluiten, zoals sommige religie-onderzoekers hebben beweerd, en dat ze dus door één en dezelfde persoon beleefd kunnen worden. Voor religie-onderzoekers ziet Richards twee onmiddellijk betreedbare onderzoekspaden: het bestuderen van religieuze groepen die entheogenen als sacrament gebruiken, en samenwerking met collega’s uit andere vakgebieden bij het ontwerpen van interdisciplinaire studies met entheogenen.

De religieuze beweging Santo Daime, die het Amazonebrouwsel ayahuasca als voornaamste sacrament gebruikt, staat centraal in het derde artikel, geschreven door G. William Barnard. In het inleidende eerste deel maakt de auteur een onderscheid tussen de productieve en de transmissieve theorie van het brein. In de tweede theorie is het bewustzijn pre-existent aan de hersenen, die in dat geval enkel fungeren als een transmitter naar geest en lichaam. De productieve, wetenschappelijk gangbare theorie, stelt integendeel dat het bewustzijn volledig door het brein geproduceerd wordt. Als we het transmissieve perspectief nemen, dan betekent dit volgens de auteur dat mystieke of religieuze ervaringen niet zomaar “hallucinatoire nevenproducten zijn van storingen veroorzaakt door de chemische werking van deze stoffen”. In het tweede deel schetst Barnard de geschiedenis en de belangrijkste theologische beginselen van Santo Daime. Hij suggereert dat “de wens van [Huston] Smith [5] om de geboorte mee te maken van een hedendaagse mysterieschool die draait rond het sacramenteel gebruik van entheogenen daadwerkelijk [is] uitgekomen”, waarbij hij de Native American Church en de Braziliaanse religieuze groepering União do Vegetal als andere voorbeelden aanhaalt. Volgens Barnard is één van de voornaamste redenen dat leden van Santo Daime hun strikte discipline volhouden het feit dat ze belangrijke spirituele transformatie en fysieke heling aan hun praktijken overhouden.

In het laatste artikel onderstreept Leonard Hummel het belang van langdurige effecten van mystieke ervaringen. Hij merkt bovendien op dat hier bij de Johns Hopkins psilocybinestudies [6] ook aandacht voor is geweest, en dat er diverse positieve langetermijneffecten bij de deelnemers werden gevonden. Hummel geeft aan dat de authenticiteit van mystieke ervaringen die door psychedelica worden veroorzaakt dezer dagen eigenlijk nog amper wordt aangevochten, behalve door de kritiek dat onderzoek zich eerder toelegt op de individuele religieuze ervaring (“een voorbijgaand wow-gevoel”) dan op de weerslag ervan op de gemeenschap. Volgens de auteur heeft deze bezorgdheid geen uitstaans met de realiteit van de lopende (klinische) studies (die bevragingen bevatten over de effecten op de sociale beleving van de deelnemers), noch van bestaande religieuze gemeenschappen zoals Santo Daime of peyotekerken. Hij formuleert ook de hypothese dat het Council on Spiritual Practices de bedoeling heeft om in de VS erkende religieuze gemeenschappen te doen ontstaan gebaseerd op entheogenen. Niettemin kan Hummel zich het gebruik van entheogenen in christelijke gemeenschappen in de VS niet voorstellen, en hamert hij onder andere op gezondheidsrisico’s wegens mogelijk gebrek aan een aangepaste setting. Daarom besluit de auteur dat het toedienen van entheogenen beter beperkt blijft tot een therapeutische context.

Alle artikelen zijn verschenen in het septembernummer van Zygon: Journal of Religion and Science (volume 49, no. 3), in het thema The Potential Religious Relevance of Entheogens

 
[1] “Entheogeen” is een synoniem voor “psychedelicum”, en wordt vaak in een religieuze context gebruikt. Letterlijk betekent het een stof die “het goddelijke binnenin (de mens) tot uiting doet komen”.
[2] Het defaultnetwerk is een netwerk van hersengebieden dat vooral actief is in rusttoestand, waarbij de aandacht eerder inwaarts is gericht.
[3] Zie onder andere Griffiths et al. (2006).
[4] Richards (2008).
[5] Huston Cummings Smith is een befaamde Amerikaanse religie-wetenschapper.
[6] Griffiths et al. (2006).
 
Referenties
Barnard, G. William (2014). Entheogens in a Religious Context: The Case of the Santo Daime Religious Tradition. Zygon: Journal of Religion and Science, 49(3), 666-684. [Abstract]
Carhart-Harris, Robin L., Robert Leech, Peter J. Hellyer, Murray Shanahan, Amanda Feilding, Enzo Tagliazucchi, Dante R. Chialvo, and David J. Nutt (2014). The Entropic Brain: A Theory of Conscious States Informed by Neuroimaging Research with Psychedelic Drugs. Frontiers in Human Neuroscience 8. doi : 10.3389/fnhum.2014.00020 [Abstract]
Cole-Turner, Ron (2014). Entheogens, Mysticism, and Neuroscience. Zygon: Journal of Religion and Science, 49(3), 642-651. [Abstract]
Griffiths, R. R., Richards, W. A., McCann, U. & Jesse, R. (2006). Psilocybin can occasion mystical-type experiences having substantial and sustained personal meaning and spiritual significance, Psychopharmacology, 187, 268–283. [Abtract]
Hummel, Leonard. By Its Fruits? Mystical and Visionary States of Consciousness Occasioned by Entheogens. Zygon: Journal of Religion and Science, 49(3), 685-695. [Abstract]
Richards, W. A. (2008). The Phenomenology and Potential Religious Import of States of Consciousness Facilitated by Psilocybin. Archive for the Psychology of Religion, 30, 189-199. [Abstract]
Richards William A. (2014). Here and Now: Discovering the Sacred with Entheogens. Zygon: Journal of Religion and Science, 49(3), 652-665. [Abstract][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]

Het is al langer bekend dat ibogaïne mogelijk kan helpen tegen verslaving. Maar tot op heden richtte men zich in onderzoek vooral op de bestrijding van verslaving aan opioïden, zoals heroïne en morfine. Een groep wetenschappers in Brazilië heeft nu aangetoond dat het middel mogelijk ook effectief is bij de behandeling van verslaving aan alcohol, cannabis en cocaïne, en misschien dus breder ingezet kan worden.

Verslavingen kunnen moeilijk te behandelen zijn. Conventionele therapieën zijn meestal langdurig en kostbaar. Tegenwoordig wordt steeds vaker geopperd om onderzoek te doen naar de potentie van psychedelica in de strijd tegen verslaving. Zo zijn er al diverse wetenschappelijke publicaties over de toepassing van LSD en psilocybine voor dit doeleinde verschenen [fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][1]. Ook Ibogaïne komt de laatste tijd meer in de belangstelling te staan. Dit is een alkaloïde dat voorkomt in de wortel(bast) van de West-Afrikaanse plant Tabernanthe iboga. Al sinds 1962 wordt dit psychedelicum toegepast in pogingen om verslaving te behandelen. Maar wetenschappelijk onderzoek hiernaar was niet eenvoudig omdat de stof in veel landen verboden is. In Brazilië staat ibogaïne echter niet op de lijst van verboden middelen, zodat daar ongehinderd met de stof geëxperimenteerd kan worden. Een groep onderzoekers van de Universiteit van São Paulo onder leiding van Eduardo Schenberg heeft de resultaten van een verslavingskliniek in Curitiba onder de loep genomen [2], waarbij binnen een psychotherapeutische behandeling zuiver ibogaïne-HCl werd toegediend aan verslaafden aan niet-opioïden zoals alcohol, cannabis en cocaïne (inclusief crack cocaïne). De onderzoekers stelden vast dat 61% van de behandelden vijf tot acht maanden later nog abstinent was, en dat bij geen van de patiënten blijvende nadelige neveneffecten werden geconstateerd. Vooral herhaalde sessies (twee à drie keer) met het middel bleken effectief.

Het gebruik van ibogaïne ter bestrijding van verslaving is echter niet helemaal zonder risico’s. Zo kunnen er ernstige hartritmestoornissen optreden, die in het verleden bij sommige patiënten tot de dood hebben geleid. Maar, zo stellen Schenberg et al., in al deze gevallen was het aannemelijk dat de patiënten al het zg. “lange-QT-syndroom” hadden, een hartaandoening die voor spontane en ernstige hartritmestoornissen zorgt. Bovendien, zo stellen de onderzoekers, was in veel van deze gevallen de ibogaïne van ongecontroleerde kwaliteit en was er geen professioneel toezicht. Ook het gebruik van drugs en medicijnen kort vóór het toedienen van ibogaïne kan nadelige gevolgen hebben. Om die reden wordt er in de kliniek waar dit onderzoek plaatsvond voor gezorgd dat patiënten al dertig dagen abstinent zijn alvorens de ibogaïne wordt toegediend. Zolang hier streng toezicht op is, en er professionele begeleiding plaatsvindt, kan ibogaïne volgens de onderzoekers waarschijnlijk effectief bij de behandeling van verslaving worden ingezet. De onderzoekers geven tegelijkertijd wel aan dat er nog nader onderzoek nodig is, o.a. naar de effecten van ibogaïne op het hart.

Verder dient te worden opgemerkt dat het onderzoek retrospectief was, gebaseerd op behandelresultaten uit het (nabije) verleden, en dat het al of niet abstinent zijn van de patiënten werd vastgesteld op grond van telefonische ondervraging in plaats van medische controle. Desalniettemin bieden de bevindingen van Schenberg et al. genoeg redenen voor verder onderzoek.

 
[1] Zie bijvoorbeeld Johnson et al. (2014) en Krebs & Johansen (2012)
[2] Schenberg et al. (2014)
 
Referenties

Schenberg, E. E., de Castro Comis, M. A., Rasmussen Chaves, B. & da Silveira, D. X. (2014). Treating drug dependence with the aid of ibogaine: A retrospective study. Journal of Psychopharmacology, 28(11), 993-1000. [Abstract]
Krebs, T. S. & Johansen, P. Ø. (2012). Lysergic acid diethylamide (LSD) for alcoholism: meta-analysis of randomized controlled trials. Journal of Psychopharmacology, 26(11), 994-1002. [Abstract]
Johnson, M. W., Garcia-Romeu, A., Cosimano, M. P., & Griffiths, R. R. (2014). Pilot study of the 5-HT2AR agonist psilocybin in the treatment of tobacco addiction. Journal of Psychopharmacology, 28(11), 983-992. [Abstract][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]

Heb je wel eens Salvia divinorum gebruikt? Onderzoekers van Harvard University in de VS zijn benieuwd naar je bevindingen. In een anonieme online enquête worden vragen gesteld over je gebruik, je ervaringen, en enkele persoonlijkheidskenmerken. De antwoorden zullen worden gebruikt voor een wetenschappelijk onderzoek. De enquête is geheel vrijblijvend, en er zullen geen identiteitsgegevens worden verzameld. Het beantwoorden zal ongeveer 45 minuten tot 1 uur in beslag nemen. De resultaten van het onderzoek worden gepubliceerd in een gerenommeerd tijdschrift. Wil je jouw ervaring(en) delen en tegelijkertijd een bijdrage leveren aan de wetenschap? Doe dan mee!

Klik hier om mee te doen.

Recentelijk heeft de Britse Psychological Association een speciaal themanummer van ´The Psychologist´ (September 2014, vol. 27) aan de toenemende populariteit van onderzoek naar psychedelica gewijd. Dit is de eerste keer dat er een uitgebreide publicatie over de complexiteit van de psychedelische ervaring verscheen in het blad.

David Nutt (2014) stelt, in het eerste artikel van het nummer, dat de wetenschappelijke desinteresse van het verleden verklaard kan worden door de maatschappelijke poging om psychedelica van hun “waarde en belang” te ontdoen om morele redenen. De politieke redenering gaat als volgt: hoe kunnen we anders dan het onderzoek naar psychedelica veroordelen wanneer het risico bestaat dat dit onderzoek recreatief gebruik zou kunnen legitimeren? Ondanks de mogelijke maatschappelijke risico’s stelt Nutt dat “het falen van de wetenschappelijke gemeenschap (met name neurowetenschappers) om te protesteren tegen het verbod op onderzoek naar hallucinogenen, één van de meest ontstellende vergissingen van de laatste eeuw is, en dat die ongedaan moet worden gemaakt. Psychologen en andere neurowetenschappers moeten het recht opeisen om deze drugs te bestuderen” (2014).

Vele neurowetenschappers hebben niet gewacht tot Nutt met deze oproep kwam om te beginnen met het ontrafelen van de relatie tussen psychedelische drugs en de menselijke hersenen. In How do psychedelics work on the brain? (het tweede artikel) beschrijven Carhart-Harris, Kaelen en Nutt (2014) de psychedelische ervaring, beginnend bij het niveau van neurotransmitters en eindigend bij de grootschalige neuronale systemen in het brein. De voor de hand liggende vraag voor de psychologie (zoals aangegeven in de titel van het themanummer) is of de neuronale dimensie ons iets kan vertellen over de psychedelische ervaring dat nog binnen ons gebied van betekenis ligt, of zoals Jameson het stelt, “our cognitive mapping” (1991).

In het derde artikel neemt Vaughan Bell (2014) een andere invalshoek en stelt hij de vraag: wat kunnen we leren uit de manieren waarop andere culturen omgaan met hallucinogene drugs? Bell stelt dat “drugs-geïnduceerde hallucinaties vaak worden onderzocht alsof ze volledig kunnen worden begrepen als chemische reacties in het brein”. In Bell’s gedachtegoed is het niet in het brein, maar juist in de cultuur en de relatie tussen het individuele en de sociale context waar de interessante effecten plaatsvinden.

Het vierde artikel, geschreven door Henry David Abraham (2014), verbindt de drie eerdere artikelen door het onderzoek van de auteur naar HPPD (hallucinogen persisting perception disorder) te beschrijven. Abraham geeft hierin een fenomenologische beschrijving van de complexe dynamiek tussen de neuronale en de psychologische dimensies van HPPD.

Charles Grob, Ira Byock en Erica Rex breiden, in het vijfde artikel Viewpoints: Experiences of hallucinogen treatment (2014), de denkwijze van Abraham uit door inzicht te geven in het ‘nieuwe’ veld van psychedelische therapie. “Verschillende deelnemers”, zegt Byock, “rapporteren niet alleen een vermindering van angst of depressie, maar ook een langdurig gevoel van welzijn. Sommigen uiten een gevoel van vrede, dankbaarheid voor hun leven, vergiffenis naar anderen en naar henzelf, en minder angst en meer zekerheid over de toekomst”. De door Grob beschreven behandelinterventie voor “existentiële angst” wordt gezien als slechts een van de vele mogelijke toepassingen van psychedelica.

Alle artikelen zijn in de september editie van The Psychologist verschenen (volume 27, 9) “A brave new world for psychology?”

 
Referenties
Abraham, H. D. (2014). When the trip doesn’t end. The Psychologist, 27(9), 670-673.
Bell, V. (2014). Cultures of chemically induced hallucinations. The Psychologist, 27(9), 666-669.
Carthart-Harris, R., Kaelen, M., & Nutt, D. (2014). How do hallucinogens work on the brain? The Psychologist, 27(9), 662-665.
Grob, C.S., Byock, I.R., Rex, E. (2014). Viewpoints: Experiences of hallucinogen treatment. The Psychologist, 27(9), 676-679
Jameson, F. (1991). Postmodernism, or, the cultural logic of late capitalism. Durham, NC: Duke University Press.
Nutt, D. (2014). A brave new world for psychology? The Psychologist, 27(9), 658-661.

Recentelijk heeft de Britse Psychological Association een speciaal themanummer van ´The Psychologist´ (September 2014, vol. 27) aan de toenemende populariteit van onderzoek naar psychedelica gewijd. Dit is de eerste keer dat er een uitgebreide publicatie over de complexiteit van de psychedelische ervaring verscheen in het blad.

David Nutt (2014) stelt, in het eerste artikel van het nummer, dat de wetenschappelijke desinteresse van het verleden verklaard kan worden door de maatschappelijke poging om psychedelica van hun “waarde en belang” te ontdoen om morele redenen. De politieke redenering gaat als volgt: hoe kunnen we anders dan het onderzoek naar psychedelica veroordelen wanneer het risico bestaat dat dit onderzoek recreatief gebruik zou kunnen legitimeren? Ondanks de mogelijke maatschappelijke risico’s stelt Nutt dat “het falen van de wetenschappelijke gemeenschap (met name neurowetenschappers) om te protesteren tegen het verbod op onderzoek naar hallucinogenen, één van de meest ontstellende vergissingen van de laatste eeuw is, en dat die ongedaan moet worden gemaakt. Psychologen en andere neurowetenschappers moeten het recht opeisen om deze drugs te bestuderen” (2014).

Vele neurowetenschappers hebben niet gewacht tot Nutt met deze oproep kwam om te beginnen met het ontrafelen van de relatie tussen psychedelische drugs en de menselijke hersenen. In How do psychedelics work on the brain? (het tweede artikel) beschrijven Carhart-Harris, Kaelen en Nutt (2014) de psychedelische ervaring, beginnend bij het niveau van neurotransmitters en eindigend bij de grootschalige neuronale systemen in het brein. De voor de hand liggende vraag voor de psychologie (zoals aangegeven in de titel van het themanummer) is of de neuronale dimensie ons iets kan vertellen over de psychedelische ervaring dat nog binnen ons gebied van betekenis ligt, of zoals Jameson het stelt, “our cognitive mapping” (1991).

In het derde artikel neemt Vaughan Bell (2014) een andere invalshoek en stelt hij de vraag: wat kunnen we leren uit de manieren waarop andere culturen omgaan met hallucinogene drugs? Bell stelt dat “drugs-geïnduceerde hallucinaties vaak worden onderzocht alsof ze volledig kunnen worden begrepen als chemische reacties in het brein”. In Bell’s gedachtegoed is het niet in het brein, maar juist in de cultuur en de relatie tussen het individuele en de sociale context waar de interessante effecten plaatsvinden.

Het vierde artikel, geschreven door Henry David Abraham (2014), verbindt de drie eerdere artikelen door het onderzoek van de auteur naar HPPD (hallucinogen persisting perception disorder) te beschrijven. Abraham geeft hierin een fenomenologische beschrijving van de complexe dynamiek tussen de neuronale en de psychologische dimensies van HPPD.

Charles Grob, Ira Byock en Erica Rex breiden, in het vijfde artikel Viewpoints: Experiences of hallucinogen treatment (2014), de denkwijze van Abraham uit door inzicht te geven in het ‘nieuwe’ veld van psychedelische therapie. “Verschillende deelnemers”, zegt Byock, “rapporteren niet alleen een vermindering van angst of depressie, maar ook een langdurig gevoel van welzijn. Sommigen uiten een gevoel van vrede, dankbaarheid voor hun leven, vergiffenis naar anderen en naar henzelf, en minder angst en meer zekerheid over de toekomst”. De door Grob beschreven behandelinterventie voor “existentiële angst” wordt gezien als slechts een van de vele mogelijke toepassingen van psychedelica.

Alle artikelen zijn in de september editie van The Psychologist verschenen (volume 27, 9) “A brave new world for psychology?”

 
Referenties
Abraham, H. D. (2014). When the trip doesn’t end. The Psychologist, 27(9), 670-673.
Bell, V. (2014). Cultures of chemically induced hallucinations. The Psychologist, 27(9), 666-669.
Carthart-Harris, R., Kaelen, M., & Nutt, D. (2014). How do hallucinogens work on the brain? The Psychologist, 27(9), 662-665.
Grob, C.S., Byock, I.R., Rex, E. (2014). Viewpoints: Experiences of hallucinogen treatment. The Psychologist, 27(9), 676-679
Jameson, F. (1991). Postmodernism, or, the cultural logic of late capitalism. Durham, NC: Duke University Press.
Nutt, D. (2014). A brave new world for psychology? The Psychologist, 27(9), 658-661.

De resultaten van een pilotstudie waarin therapie in combinatie met psilocybine werd ingezet bij de behandeling van een tabaksverslaving [fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][1] bieden een hoopvol perspectief in de strijd tegen één van de meest hardnekkige en dodelijkste verslavingen van deze tijd [2].

In het onderzoek aan de Johns Hopkins University School of Medicine werd een cognitieve gedragstherapie aangevuld met maximaal drie psilocybinesessies. Van de vijftien rokers die met het onderzoek meededen lukte het er twaalf (80%) na de behandeling een halfjaar gestopt te blijven [3]. De deelnemers ervoeren een toename van controle over hun rookgedrag, een verhoogde mate van spiritualiteit en een toegenomen gevoel van persoonlijk welzijn. Een interessante bevinding is dat bij de drie deelnemers die het niet was gelukt te stoppen, er na zes maanden wél een vermindering in het aantal gerookte sigaretten per dag te zien was.

Vanwege het ontbreken van een controlegroep in deze experimentele studie is het (nog) niet mogelijk om het veelbelovende effect van de behandelmethode toe te schrijven aan de werking van psilocybine. Desalniettemin duiden deze eerste bevindingen op een gunstiger behandelresultaat van psilocybine in combinatie met cognitieve gedragstherapie (80% succesratio) dan een behandeling met behulp van reguliere farmaca, zoals buproprion (succesratio rond de 25%) en varenicline (succesratio rond de 34%) [4], of in vergelijking met een combinatie van buproprion, nicotinevervanging, en een intensieve vorm van cognitieve gedragstherapie (succesratio rond de 50%) [5][6]. Vervolgonderzoek is wenselijk om het behandelpotentieel van psilocybine over het volle domein te kunnen beoordelen.

Het idee om verslavingen tegen te gaan met behulp van psychedelica is overigens niet nieuw. In de jaren ’50 en ’60 werd er al veel onderzoek verricht naar de therapeutische potentie van deze middelen. De geïnteresseerde lezer kan zich wenden tot een meta-analyse van Teri Krebs (2012), waarin op basis van de resultaten van zes van deze studies wordt geconcludeerd dat de behandeling van alcoholisme met behulp van LSD erg effectief leek te zijn.

 
[1] Johnson, Garcia-Romeu, Cosimano, & Griffiths (2014)
[2] Wereldgezondheidsorganisatie (2011)
[3] Er moet rekening gehouden worden met het feit dat enkele deelnemers aangaven tussen de laatste behandelsessie en de nameting zes maanden later een terugval te hebben gehad (lees: hebben gerookt), maar zelf in staat waren deze te corrigeren.
[4] Gonzales et al., 2014; Jorenby et al., 2014
[5] Hall et al., 2009; Killen et al., 2008
[6] Succesratio’s zijn gebaseerd op een 7-daagse puntprevalentie abstinentie na zes maanden. Zowel op basis van zelfrapportage als op basis van een urine- en ademtest.
 
Referenties
Gonzales, D., Rennard, S. I., Nides, M., Oncken, C., Azoulay, S., Billing, C. B., … Reeves, K. R. (2014). Varenicline, an ␣ 4 ␤ 2 Nicotinic Acetylcholine Receptor Partial Agonist, vs Sustained-Release Bupropion and Placebo for Smoking Cessation, 296(1), 47–55.
Hall, S. M., Humfleet, G. L., Muñoz, R. F., et al. (2009). Extended treatment of older cigarette smokers. Addiction, 104, 1043-1052
Johnson, M. W., Garcia-Romeu, A., Cosimano, M. P., & Griffiths, R. R. (2014). Pilot study of the 5-HT2AR agonist psilocybin in the treatment of tobacco addiction. Journal of Psychopharmacology (Oxford, England), (September). doi:10.1177/0269881114548296
Jorenby, D. E., Hays, J. T., Rigotti, N. A., Azoulay, S., Watsky, E. J., Williams, K. E., … Reeves, K. R. (2014). Efficacy of Varenicline, an α4β2 Nicotinic Acetylcholine Receptor Partial Agonist, vs Placebo or Sustained-Release Bupropion for Smoking CessationA Randomized Controlled Trial. JAMA, 296, 56-63.
Killen, J. D., Fortmann, S. P., Schatzberg, A. F., et al. (2008). Extended cognitive behavior therapy for cigarette smoking cessation. Addiction, 103, 1381-1390.
Krebs, T. S., & Johansen, P.-Ø. (2012). Lysergic acid diethylamide (LSD) for alcoholism: meta-analysis of randomized controlled trials. Journal of Psychopharmacology (Oxford, England), 26(7), 994–1002. doi:10.1177/0269881112439253[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]

Het Psilocybine onderzoeksteam van Johns Hopkins heeft hulp nodig. Om de complexe, en vaak uitdagende ‘bad trip’ ervaring te bestuderen, is het Psilocybine Onderzoeksteam bezig met een anonieme enquête op het internet. Mocht je ooit een dergelijke ervaring hebben gehad, dan stellen de onderzoekers het zeer op prijs als je de enquête invult. Heb je zelf nooit een ‘bad trip’ gehad, maar ken je mensen die er wel bekend mee zijn, twijfel dan niet om de link door te sturen.

Doe mee en deel: http://www.shroomsurvey.com

ACHTERGROND: Zoals je wellicht kunt herinneren, hebben we het afgelopen jaar een internetonderzoek gedaan om uitdagende ervaringen (zogenaamde ‘bad trips’) na het nemen van psilocybine in kaart te brengen. De resultaten van deze vragenlijst waren erg interessant en zullen resulteren in twee of meer publicaties. Als onderdeel van de analyse van de data van dat onderzoek, hebben we een tweede versie van de vragenlijst ontwikkeld die moet leiden tot de uiteindelijke ontwikkeling van een psychometrisch sterke ‘Challenging Effect Questionnaire’, waarvan we hopen dat het een significante bijdrage zal gaan leveren aan het wetenschappelijk inzicht op het gebied van psilocybine. Dit werk zal een aanvulling zijn op ons gepubliceerde en lopende werk naar het valideren van een vragenlijst die door psilocybine geïnduceerde mystieke ervaringen in kaart kan brengen.

Met een aankomende fMRI studie in het Verenigd Koninkrijk wordt er een poging gedaan om de neurobiologische mechanismen achter het gunstige effect dat MDMA (3,4-methyleendioxymethamfetamine) lijkt te hebben bij de behandeling van posttraumatische stressstoornis (PTSS) bloot te leggen.

Eerdere studies toonden aan dat enkele behandelsessies met MDMA ter aanvulling op een psychotherapeutische behandeling op korte [fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][1] en op lange [2] termijn tot een reductie van de symptomen van PTSS kunnen leiden bij patiënten die niet reageren op een reguliere psycho- en/of farmacologische therapie [3]. Het is tot nog toe onduidelijk aan welke factoren de therapeutische werking van deze behandelmethode toe te schrijven valt. Diverse onderzoekers suggereren dat MDMA de behandeling, o.a. door de gereduceerde staat van angst en het vergemakkelijken van interpersoonlijk contact, op psychologisch niveau faciliteert [4], maar over de achterliggende neurobiologische mechanismen is nog weinig bekend.

Middels fMRI zullen dr. Ben Sessa en zijn onderzoeksteam aan Cardiff University de farmacologische invloed van MDMA op het brein van PTSS-patiënten in beeld proberen te brengen. Om de effecten van het middel te isoleren zullen de deelnemers tijdens deze studie geen psychotherapie ondergaan.

Het onderzoeksvoorstel ligt nog ter goedkeuring bij de ethische commissie.

 
[1] Mithoefer, Wagner, Mithoefer, Jerome, & Doblin (2011)
[2] Mithoefer et al. (2012)
[3] Oehen et al. (2013) behaalden met een gelijksoortige studie geen significantie (p=.066) op het diagnostisch instrument waarmee de symptomen van PTSS werden gemeten, hoewel op subjectief niveau de symptomen wel waren verminderd na de behandeling. Bouso et al. (2008) waren met het hun data van het eerste gecontroleerde onderzoek naar psychotherapie met behulp van MDMA niet in staat conclusies te trekken over het therapeutisch potentieel van deze behandeling, omdat de studie onverwachts vroegtijdig werd afgebroken en het beperkte aantal geïncludeerde patiënten geen mogelijkheden bood tot het uitvoeren van statistische analyses.
[4] Bouso, Doblin, Farré, Alcázar, & Gómez-Jarabo (2008), Mithoefer et al. (2011), Oehen et al. (2013)
 
Referenties
Bouso, J. C., Doblin, R., Farré, M., Alcázar, M. A., & Gómez-Jarabo, G. (2008). MDMA-assisted psychotherapy using low doses in a small sample of women with chronic posttraumatic stress disorder. Journal of Psychoactive Drugs, 40(3), 225–36. doi:10.1080/02791072.2008.10400637
Mithoefer, M. C. M., Wagner, M. M. T., Mithoefer, A. A. T., Jerome, L., Martin, S. F., Yazar-Klosinski, B., … Doblin, R. (2012). Durability of improvement in posttraumatic stress disorder symptoms and absence of harmful effects or drug dependency after 3,4-methylenedioxymethamphetamine-assisted psychotherapy: a prospective long-term follow-up study. Journal of Psychopharmacology (Oxford, England), 27, 28–39. doi:10.1177/0269881112456611
Mithoefer, M. C., Wagner, M. T., Mithoefer, A. T., Jerome, L., & Doblin, R. (2011). The safety and efficacy of {+/-}3,4-methylenedioxymethamphetamine-assisted psychotherapy in subjects with chronic, treatment-resistant posttraumatic stress disorder: the first randomized controlled pilot study. Journal of psychopharmacology (Oxford, England) (Vol. 25, pp. 439–452). doi:10.1177/0269881110378371
Oehen, P., Traber, R., Widmer, V., & Schnyder, U. (2013). A randomized, controlled pilot study of MDMA (± 3,4-Methylenedioxymethamphetamine)-assisted psychotherapy for treatment of resistant, chronic Post-Traumatic Stress Disorder (PTSD). Journal of Psychopharmacology (Oxford, England), 27(1), 40–52. doi:10.1177/0269881112464827[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]